Έρευνα: Πόσο μειώθηκαν οι πρόωροι θάνατοι εξαιτίας των μικροσωματιδίων το 2019

Η ρύπανση των μικροσωματιδίων προκάλεσε κάπου 307.000 πρόωρους θανάτους στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2019, αριθμό που παραμένει τρομακτικός μεν, αλλά υποχώρησε κατά 10% και πλέον μέσα σ’ έναν χρόνο, αποκαλύπτει έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) που δίνεται στη δημοσιότητα σήμερα Δευτέρα.

Σύμφωνα με τη μελέτη αυτή, πάνω από τις μισές ζωές που χάθηκαν θα μπορούσαν να είχαν σωθεί εάν οι 27 χώρες μέλη εφάρμοζαν τους νέους στόχους για την ποιότητα του αέρα που ορίστηκαν πρόσφατα από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).

Το 2018, ο αριθμός των θανάτων που οφείλονταν σε μικροσωματίδια με σχετική μοριακή μάζα 2,5 (μικροσωματίδια που αποτελούν αερολύματα κι έχουν διάμετρο μικρότερη των 2,5 μικρομέτρων) εκτιμάται πως έφθασε τους 346.000.

Η καθαρή πτώση του 2019 εξηγείται εν μέρει από τις ευνοϊκές μετεωρολογικές συνθήκες, όμως πρωτίστως από την επιδίωξη της προοδευτικής βελτίωσης της ποιότητας του αέρα στην Ευρώπη, σύμφωνα με τον ΕΟΠ.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, τα μικροσωματίδια, που διεισδύουν βαθιά στους πνεύμονες, προκαλούσαν σχεδόν ένα εκατομμύριο πρόωρους θανάτους τον χρόνο στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, σύμφωνα με τα δεδομένα του Οργανισμού. Ο αριθμός των θανάτων υποχώρησε σε περίπου 450.000 το 2005.

Μεταξύ των μεγαλύτερων χωρών της ΕΕ, η ρύπανση με μικροσωματίδια ενοχοποιήθηκε το 2019 για 53.800 πρόωρους θανάτους στη Γερμανία, 49.900 στην Ιταλία, 29.800 στη Γαλλία και 23.300 στην Ισπανία, σύμφωνα με τον ΕΟΠ. Με 39.300 θανάτους, η Πολωνία είναι η χώρα που πλήττεται περισσότερο σε όλη την Ευρώπη κατ’ αναλογία προς τον πληθυσμό της.

Ο οργανισμός, που έχει έδρα την Κοπεγχάγη, καταγράφει επίσης τους θανάτους που αποδίδονται σε άλλους ρύπους στον αέρα που χαρακτηρίζονται επικίνδυνοι για την ανθρώπινη υγεία, αλλά δεν τους προσθέτει στον απολογισμό για να αποφύγει διπλές καταμετρήσεις.

Σε ό,τι αφορά τα μικροσωματίδια όζοντος (O3), η τάση το 2019 ήταν επίσης πτωτική, με 16.800 πρόωρους θανάτους, αριθμό μειωμένο κατά 13% σε έναν χρόνο.

Σε ό,τι αφορά το διοξείδιο του αζώτου (NO2), αέριο που εκλύεται κυρίως από τα οχήματα και τους θερμικούς ηλεκτροπαραγωγικούς σταθμούς, οι πρόωροι θάνατοι μειώθηκαν κατά περίπου ένα τέταρτο μεταξύ του 2018 και του 2019, πέφτοντας στους 40.400.

Η ατμοσφαιρική ρύπανση παραμένει η σημαντικότερη περιβαλλοντική απειλή για την υγεία των Ευρωπαίων, σύμφωνα με τον ΕΟΠ.

Κατά υπολογισμούς του ΠΟΥ, η ατμοσφαιρική ρύπανση προκαλεί επτά εκατομμύρια πρόωρους θανάτους σε παγκόσμια κλίμακα, απολογισμό θυμάτων ο οποίος είναι συγκρίσιμος με τα επίπεδα αυτών που οφείλονται στο κάπνισμα ή στην κακή διατροφή.

Αυτός ο βαρύς απολογισμός οδήγησε στα τέλη Σεπτεμβρίου να επιβληθούν ακόμη πιο δεσμευτικά όρια για τις βασικές πηγές ρύπανσης του αέρα, για πρώτη φορά από το 2005.