Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε τον Ευρωπαϊκό Χώρο Δεδομένων Υγείας (European Health Data Space- EHDS), ένα από τα βασικά δομικά στοιχεία μιας ισχυρής Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας. Το EHDS θα βοηθήσει την ΕΕ να κάνει ένα μεγάλο άλμα στον τρόπο με τον οποίο παρέχεται υγειονομική περίθαλψη στους πολίτες στην Ευρώπη.
Θα δώσει τη δυνατότητα στους πολίτες να ελέγχουν και να χρησιμοποιούν τα δεδομένα υγείας τους στη χώρα τους ή σε άλλα κράτη μέλη. Προωθεί μια ενιαία αγορά για τις υπηρεσίες και τα προϊόντα.
Επιπροσθέτως, όπως σημειώνει η ανακοίνωση της Επιτροπής, προσφέρει συνεπές, αξιόπιστο και αποτελεσματικό πλαίσιο στη χρήση δεδομένων υγείας για έρευνα, καινοτομία, χάραξη πολιτικής και ρυθμιστικές δραστηριότητες, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την πλήρη συμμόρφωση με τα υψηλά πρότυπα προστασίας δεδομένων της ΕΕ.
«Είμαι περήφανος που ανακοινώνω τον πρώτο κοινό χώρο δεδομένων της ΕΕ σε έναν συγκεκριμένο τομέα. Ο Ευρωπαϊκός Χώρος Δεδομένων Υγείας θα είναι μια «νέα αρχή» για την πολιτική της ΕΕ σχετικά με την ψηφιακή υγεία, κάνοντας τα δεδομένα για την υγεία να λειτουργούν τόσο για τους πολίτες όσο και για την επιστήμη» ανέφερε ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Μαργαρίτης Σχοινάς και προσέθεσε ότι « τα δεδομένα υγείας είναι το αίμα που τρέχει στις φλέβες των συστημάτων υγείας μας. Ο Ευρωπαϊκός Χώρος Δεδομένων Υγείας είναι πρωτοποριακός σε παγκόσμιο επίπεδο. Αποτελεί ορόσημο του ψηφιακού μας μετασχηματισμού, μια πραγματική επανάσταση στην ιστορία της ευρωπαϊκής ιατρικής και αναμφίβολα, ένα από τα σημεία αναφοράς της θητείας της παρούσας Επιτροπής».
Ο κ. Σχοινάς σημείωσε επίσης ότι, όσο περισσότερα δεδομένα έχουμε, τόσο καλύτερες διαγνώσεις και θεραπείες θα επιτύχουμε για δύσκολες ασθένειες όπως ο καρκίνος και το Αλτσχάιμερ».
Η Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων, Στέλλα Κυριακίδου, επισήμανε ότι «σήμερα θέτουμε έναν ακόμη πυλώνα για την Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας. Το όραμά μας γίνεται πραγματικότητα. Ο Ευρωπαϊκός Χώρος Δεδομένων Υγείας είναι μια θεμελιώδης αλλαγή του παιχνιδιού για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της υγειονομικής περίθαλψης στην ΕΕ. Τοποθετεί τους πολίτες στο επίκεντρό της, ενισχύοντάς τους με πλήρη έλεγχο των δεδομένων τους για να λάβουν καλύτερη υγειονομική περίθαλψη σε ολόκληρη την ΕΕ. Αυτά τα δεδομένα, στα οποία θα υπάρχουν ισχυρές εγγυήσεις για την ασφάλεια και το απόρρητο, θα είναι επίσης ένας θησαυρός για επιστήμονες, ερευνητές και υπεύθυνους χάραξης πολιτικής που εργάζονται για την επόμενη θεραπεία για να σώσουν ζωές. Η ΕΕ κάνει ένα πραγματικά ιστορικό βήμα προς την ψηφιακή υγειονομική περίθαλψη
στην ΕΕ».
Θέτοντας στους πολίτες τον έλεγχο των δεδομένων υγείας τους, στη χώρα τους και διασυνοριακά
*Χάρη στο EHDS, οι πολίτες θα έχουν άμεση και εύκολη πρόσβαση στα δεδομένα
σε ηλεκτρονική μορφή, δωρεάν. Θα μπορούν εύκολα να μοιραστούν αυτά τα δεδομένα με άλλους επαγγελματίες υγείας εντός και μεταξύ των κρατών μελών για τη βελτίωση της παροχής υγειονομικής περίθαλψης.
Οι πολίτες θα έχουν τον πλήρη έλεγχο των δεδομένων τους και θα μπορούν να προσθέτουν πληροφορίες, να διορθώνουν λανθασμένα δεδομένα, να περιορίζουν την πρόσβαση σε άλλους και να λαμβάνουν πληροφορίες για το πώς χρησιμοποιούνται τα δεδομένα τους,
*Τα κράτη μέλη θα διασφαλίσουν ότι οι ηλεκτρονικές συνταγές, οι εκθέσεις, τα εργαστηριακά αποτελέσματα, εκδίδονται και γίνονται δεκτά σε κοινή
ευρωπαϊκή μορφή.
*Η διαλειτουργικότητα και η ασφάλεια θα καταστούν υποχρεωτικές απαιτήσεις. Οι κατασκευαστές των συστημάτων ηλεκτρονικών αρχείων υγείας θα πρέπει να πιστοποιούν τη συμμόρφωση με αυτά πρότυπα.
*Για να διασφαλιστεί η προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών, όλα τα κράτη μέλη πρέπει να ορίσουν ψηφιακές αρχές υγείας. Οι αρχές αυτές θα συμμετέχουν στη διασυνοριακή ψηφιακή υποδομή (MyHealth@EU) που θα υποστηρίζει τους ασθενείς να μοιράζονται τα δεδομένα τους εκτός συνόρων.
Βελτίωση της χρήσης δεδομένων υγείας για έρευνα, καινοτομία και χάραξη πολιτικής
* Το EHDS δημιουργεί ένα ισχυρό νομικό πλαίσιο για τη χρήση δεδομένων υγείας για την έρευνα, την καινοτομία, τη δημόσια υγεία, τη χάραξη πολιτικής και τους ρυθμιστικούς σκοπούς. Υπό αυστηρές προϋποθέσεις, ερευνητές, δημόσιοι φορείς ή βιομηχανία θα έχουν πρόσβαση σε μεγάλο όγκο δεδομένων υγείας υψηλής ποιότητας, ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη θεραπειών, εμβολίων ή ιατροτεχνολογικών προϊόντων και τη διασφάλιση καλύτερης πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη καθώς και πιο ανθεκτικά συστήματα υγείας.
* Για την πρόσβαση σε τέτοια δεδομένα από ερευνητές, εταιρείες ή ιδρύματα απαιτείται άδεια από φορέα πρόσβασης σε δεδομένα υγείας, που θα συσταθεί σε όλα τα κράτη μέλη. Η πρόσβαση θα χορηγείται μόνο εάν τα ζητούμενα δεδομένα χρησιμοποιούνται για συγκεκριμένους σκοπούς, σε κλειστό, ασφαλές περιβάλλον και χωρίς να αποκαλύπτεται η ταυτότητα του ατόμου. Απαγορεύεται η χρήση των δεδομένων για αποφάσεις, που είναι επιζήμιες για τους πολίτες, όπως π.χ ο σχεδιασμός επιβλαβών προϊόντων ή υπηρεσιών ή η αύξηση των ασφαλίστρων.